MHealthSummit Wat is onze biologische klok en bestaat dat eigenlijk wel? We noemen een klein gebied in de hersens dat zich iets boven onze oogzenuw bevindt en bestaat uit cellen, onze biologische klok. Het maakt onderdeel uit van de hypothalamus in de hersenen. Dit gebied is heel erg klein, nog geen vierkante millimeter groot en stuurt de hersencellen aan. Dit gedeelte is verantwoordelijk voor de timing van al het verkeer dat in ons lichaam plaatsvindt, en dus ook het persoonlijke slaap- en waakritme. Dit ritme loopt bijna altijd steeds een ritme van 24 uur lang.
Wat regelt onze biologische klok allemaal?
De biologische klok regelt ook het immuunsysteem, de spijsvertering, de bloedsomloop, de bloeddruk, de lichaamsfuncties en ook onze emoties. Als deze biologische klok verstoord raakt, kunnen zich allerlei gezondheidsproblemen ontstaan. De pijnappelklier regelt bijvoorbeeld in onze hersenen de aanmaak van het hormoon melatonine. Dit is het slaaphormoon. De aanmaak hiervan wordt gestart wanneer het buiten donkerder wordt. Is er fel licht dan neemt de productie van dit hormoon af. De oogzenuw is hierbij van belang omdat deze doorgeeft aan onze biologische klok of het dag of al nacht is.
De biologische klok en jouw gezondheid
Voor je gezondheid is het dan ook belangrijk dat je biologische klok goed werkt. Te veel kunstlicht kan het ritme van de interne klok verstoren. Hieronder vallen ook beeldschermen van telefoons en laptops en het kijken naar de televisie. Mensen die te maken hebben met dag- en nachtdiensten kunnen last krijgen van een verstoring van de biologische klok omdat zij steeds op andere tijden moeten werken en slapen. Hou je work-life-balance in acht, want die geraakt even verstoort als je biologische klok als je stress combineert met weinig structuur.
Verstoring van de biologische klok
Het is erg belangrijk om ervoor zorg te dragen dat onze biologische klok niet verstoord raakt door zoveel als mogelijk te leven volgens je eigen ritme. Natuurlijk kan dit niet altijd maar het is wel zaak er rekening mee te houden. De hormoonbalans kan ook verstoord raken en hierdoor raken weer allerlei processen in de war in het lichaam. Gezondheidsklachten liggen dan op een gegeven moment op de loer.
Het is dus van het grootste belang om goed naar je lichaam te luisteren en je bewust te zijn van je eigen lichaam. Probeer te zorgen voor een goede nachtrust. Voldoende slapen doe je als je tussen de zes en negen uur per nacht slaapt. Te weinig slapen heeft echt invloed op de verstoring van je biologische klok en de gehele gezondheid.
Ook voldoende daglicht is belangrijk want dit regelt via cellen in de ogen, welke gevoelig zijn voor licht, de biologische klok. Voldoende daglicht vertelt het lichaam dat het dag is en dat het tot actie moet overgaan. Het is dus belangrijk om voldoende daglicht binnen te laten om de biologische klok goed werk te laten leveren. Het doet je lijf goed om in de ochtend minstens vijftien minuten, na het opstaan, naar buiten te gaan en zo voldoende daglicht te ontvangen.
Biologische klok in maag en darmen
Jouw biologische klok zit in iedere cel van jouw lichaam. Ook in de maag en in de darmen. De klok bepaalt wat je lichaam met voeding doet. Rond een uurtje of elf in de avond stoppen de darmen met werken en verteren zij geen eten meer. Nu weet je ook waarom je dikker wordt als je nog laat eet. Er zijn mensen die laat op de avond juist honger krijgen en wat willen snacken.
Het is zo dat slapen je ook energie kost. Tegenwoordig eten we juist te veel en krijgen zeker genoeg voedsel binnen. We komen dus niets tekort voordat we in bed stappen. Als je in de avond suiker of vezelrijk eten tot je neemt krijg je te veel foute voedingsstoffen binnen. Je verteert het eten niet meer en dus slaat jouw lichaam het op als reserve, als vet dus.
De biologische klok en ouder worden
Als de jaren vorderen gaat je biologische klok steeds minder goed werken. Hierdoor vallen oudere mensen vaker overdag in slaap en kunnen ze ’s nachts vaak wakker liggen. Op een gegeven moment kan je depressief worden als je biologische niet goed meer werkt. Je kan dit een klein beetje verhelpen door wat sporten en activiteiten te ondernemen. Het is niet mogelijk om tijdens je leven je biologische klok zo te trainen dat hij het op oudere leeftijd goed blijft doen.
